Ciemne plamy, piegi i znamiona barwnikowe to defekt kosmetyczny powstały najczęściej w wyniku długotrwałej ekspozycji na działanie promieni słonecznych. Komórki barwnikowe skóry, melanocyty, zaczynają produkować za dużo ciemnego barwnika, który rozkłada się nierównomiernie tworząc plamy pigmentacyjne. Powstają one głównie w miejscach poparzeń słonecznych, stanów zapalnych na skórze, szczególnie przy cerze trądzikowej albo w efekcie stosowania światłouczulających leków, ziół i kosmetyków.
Nadmierna pigmentacja i zakłócenia procesu melanogenezy i występują też na skutek zaburzeń hormonalnych (ciąża) , zapalenia przydatków, nadczynności tarczycy, a także z powodu schorzeń wątroby i niewydolności nadnerczy. Nieefektowne zmiany skórne mogą powstać w wyniku stosowania pigułek antykoncepcyjnych.
W przypadku skóry o nadmiernej lub nierównomiernej pigmentacji, gdy charakterystyczne są miejsca o ciemniejszym zabarwieniu – plamy barwnikowe, najczęściej w kolorze brązu, które bardzo łatwo ciemnieją pod wpływem ekspozycji na promienie słoneczne. Najczęściej pojawiają się na policzkach, czole i nosie, a także na dekolcie, dłoniach i ramionach.